«Η Τέχνη γεμίζει το μυαλό και τις ψυχές μας!»
Διακρίνω τα τελευταία χρόνια μια γλυκιά εμμονή στην αναβίωση επί σκηνής προσώπων υπαρκτών. Αυτό έγινε ηθελημένα, ή απλώς προέκυψε από τις αναζητήσεις σας;
Προέκυψε μέσα από την ανάγκη μου να καταστήσω γνωστές στο ευρύ κοινό σημαντικές προσωπικότητες από το χώρο της Τέχνης όπως ο Χαλεπάς (άγνωστο κομμάτι της νεοελληνικής μας ιστορίας) ,της Φιλοσοφίας όπως ο Σωκράτης με την «Απολογία του Σωκράτη» και της επιστήμης όπως ο Φρόυντ με την παράσταση «Εγώ η Μάρθα Φρόυντ». Στόχος και συνάμα «γλυκιά εμμονή» όπως εσύ πολύ όμορφα την χαρακτήρισες.
Ποια η προετοιμασία, η προεργασία που υπήρξε, ώστε να γραφτεί το έργο και στη συνέχεια να γίνετε Μάρθα Φρόιντ; Διαβάσατε διάφορες εκδοχές της βιογραφίας της, ανθρώπους που μιλούσαν για εκείνη, την κατανοήσατε τόσο ώστε ήρθε και σαν φυσικό επακόλουθο η σκηνοθεσία;
Το να δημιουργήσω ένα θεατρικό έργο αντλώντας στοιχεία από ένα μυθιστόρημα ήταν ένα εγχείρημα πολύ δύσκολο και μου πήρε τέσσερα χρόνια για να το ολοκληρώσω. Στη διάρκεια της συγγραφής είχα χτίσει τους ρόλους τις εικόνες τις σκηνές ήταν όλα έτοιμα μέσα στο μυαλό μου, οπότε ανέλαβα και τη σκηνοθεσία. Αφού έκανα διδασκαλία σε όλους τους ρόλους και προετοίμασα υποκριτικά τους ηθοποιούς έσκυψα πάνω και στο ρόλο το δικό μου. Είναι πολύ δύσκολο να σκηνοθετείς και να παίζεις ταυτόχρονα, αλλά ήταν αναπόφευκτο. Το αποτέλεσμα θα κριθεί από τους θεατές.
Η Τέχνη θεωρώ πως καταφέρνει με αφοπλιστικό τρόπο να δώσει οξυγόνο, όχι μόνο στους καλλιτέχνες που την υπηρετούν μέσω μιας παράστασης, ενός πίνακα, μιας ρίμας, ή ενός αποσπάσματος κάποιου βιβλίου, αλλά σε όλους τους ανθρώπους. Ποια η δική σας γνώμη;
Ο άνθρωπος μέσα από την τέχνη αναπνέει. Η τέχνη είναι πνοή και ανάσα. Γεμίζει το μυαλό μας και τις ψυχές μας. Η τέχνη παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του πολιτισμικού χαρακτήρα της πολιτικής. Χωρίς τέχνη η ζωή μας δεν θα είχε καμία αξία.
Το έργο σε μεγάλο βαθμό μιλάει για την αγάπη, όπως άλλωστε πολλές μορφές τέχνης. Ο έρωτας πανταχού παρών, πότε κυρίαρχος κι απόλυτος, πότε ζωοδότης, πότε αδηφάγος. Βρήκατε κοινά στοιχεία σε σας;
Όλοι οι θεατές συναντούν κομμάτια της ζωής τους μέσα από τη ζωή της Μάρθας Φρόυντ. Έτσι κι εγώ συναντήθηκα με κομμάτια της ζωής μου που ο έρωτας έπαιξε καταλυτικό ρόλο. Σ' όλη μου τη ζωή βίωνα τον απόλυτο, τον ακραίο έρωτα. Ερχόταν άλλοτε σαν πρίγκιπας, άλλοτε σαν ζητιάνος, άλλοτε με ανέβαζε ψηλά και άλλοτε με τσάκιζε σε γκρεμούς… Έντονος και παράφορος!! Όμως πάντα έντονος.
«Σε όλη μου τη ζωή βίωνα τον απόλυτο, τον ακραίο έρωτα!»
Χαρακτηρίστε μου την Μάρθα Φρόιντ! Ήταν αυτό που λέμε, πίσω από ένα ικανό άντρα, υπάρχει μια άξια και ισχυρή γυναίκα, ήταν κακιά, εγωίστρια, είναι μια τραγική ηρωίδα, κάτι άλλο…;
Μια τραγική ηρωίδα .Μια γυναίκα που μπόρεσε να αντισταθεί στο θάνατο γιατί αγάπησε παράφορα. Μια γυναίκα που σε όλη της τη ζωή αποζητούσε τον έρωτα και την αγάπη. Μια κανονική γυναίκα δηλαδή. Ισχυρή και ευάλωτη, σκληρή και ευαίσθητη.
Πως αντιδράτε στην κρίση, στο συλλογικό θυμό που επικρατεί, στη θλίψη που υπάρχει γύρω μας, στους τόσους ανθρώπους χωρίς δουλειά;
Μέσα από μια ανασκόπηση της ιστορίας μας θα δούμε πως η τέχνη έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο ως μια μορφή αντίστασης στα κοινωνικοπολιτικά προβλήματα της χώρας μας .Έτσι κι εγώ τώρα που ο τόπος μου ταλανίζεται απ’ όλα αυτά τα καταραμένα προβλήματα το μόνο όπλο που έχω στα χέρια μου για να αντισταθώ είναι η τέχνη μου.
Πως γεμίζετε τον ελεύθερο χρόνο σας, τι βιβλία διαβάζετε; Τι μουσικές ακούτε; Και ποιες ταινίες προτιμάτε να σας χαλαρώνουν;
Αγαπώ τον Πλάτωνα .Διαβάζω και ξαναδιαβάζω τα έργα του. Διαβάζω και νέους Έλληνες συγγραφείς και καμαρώνω για τη γραφίδα τους. Ο Κούντερα είναι ένας συγγραφέας που με έχει στιγματίσει. Αγαπώ την κλασική μουσική και την όπερα, τα ηπειρώτικα και την ροκ και μουσική Ελλήνων συνθετών που με τις μελωδίες τους με απογειώνουν. Λατρεύω τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο και είμαι σινεφίλ.
«Χαίρομαι πολύ με το πάθος των νέων ηθοποιών!»
Tα τελευταία χρόνια γίνονται όλο και περισσότερες παραγωγές θεατρικές. Αυτό είναι σίγουρα θετικό, αντίστοιχα έχει βοηθήσει στο να είσαστε κι εσείς πιο επιλεκτικοί;
Χαίρομαι πολύ με το πάθος των νέων ηθοποιών και τη δημιουργία θεατρικών ομάδων. Όταν δεν παίζω παρακολουθώ τις δουλειές τους και προσπαθώ να τους στηρίζω με τον οβολό μου.
Τι θα μου λέγατε πως είναι εκείνο που μπορεί να σας φτιάξει, ή αντίστροφα να σας χαλάσει τη διάθεση, κατά τη διάρκεια ενός περιπάτου στην Αθήνα;
Μου αρέσει να περπατώ στην πόλη μου και να εισπράττω την ενέργεια της κάθε γωνιάς της. Η αυτονόητη απάντηση είναι ότι με ενοχλούν οι άστεγοι και τα σκουπίδια. Όμως εμένα αυτό που με πληγώνει είναι ότι οι άνθρωποι περπατάνε και ενώ περνάει ο ένας δίπλα από τον άλλο και σχεδόν αγγίζονται, ωστόσο είναι ξένοι δεν κοιτάζονται ποτέ μέσα στα μάτια….
Ερωτεύομαι, χαμογελώ, φοβάμαι, ονειρεύομαι, θυμάμαι, 5 λέξεις που θα λέγατε χωρίς δεύτερη σκέψη, όταν τις ακούτε τι εικόνες σας έρχονται στο μυαλό;
Ερωτεύομαι: Αίσθηση..Ρίγος …Πόθος….
Χαμογελώ: Μικρά παιδιά παίζουν αρμονικά με ζώα.
Φοβάμαι: Απόρριψη, εγκατάλειψη, αρρώστια, Θάνατος...
Ονειρεύομαι: πολιτισμικός οργασμός ...
Θυμάμαι: Όμορφες στιγμές οικογενειακής θαλπωρής πριν χάσω τους γονείς μου.
Σκέψεις και απόψεις της ηθοποιού Γιούλης Ζήκου στο Νίκο Ελευθερίου