Πώς είναι να βρίσκεστε αντιμέτωπη με ένα τόσο σπουδαίο κείμενο όπως είναι αυτό των «Τρωάδων»;

Στο Αρχαίο Δράμα έχει καταγραφεί η ανθρώπινη εμπειρία με τρόπο αριστουργηματικό, σύμφωνα βέβαια και με γνώμες παγκόσμιες, μελετητών, φιλολόγων κ.ά. Εκεί γράφτηκαν όλα και ανατρέχουμε σε αυτά τα κείμενα και κάθε φορά μας αποκαλύπτονται και νιώθεις ότι έχει συμπυκνωθεί όλη η φιλοσοφία κι όλη η σχέση του ανθρώπου με συμπαντικές αξίες κι εχουν γραφτεί με τον πιο τέλειο τρόπο.

Είναι επομένως διαφορετική η προσέγγισή σας όταν ερμηνεύετε αρχαίο δράμα, όπως εδώ με την Εκάβη, από ένα σύγχρονο κείμενο;

Κάθε φορά που έχω παίξει αρχαίο δράμα και μόνο ότι εκφέρω αυτό το κείμενο, μιλάω μέσα από τις αξίες αυτές και το νόημα που έχουν τα κείμενα αυτά, αισθάνομαι πολύ πλούσια εσωτερικά κι αποδίδω καλύτερα φυσικά. Η Εκάβη και μόνο που παίζεται σε μια ηλικία διαφορετική απ’ ότι παιζόταν μέχρι τώρα, έχει μια άλλη δυναμική πάνω στη σκηνή. Δεν είναι παρετειμένη και θρηνωδούσα. Προτείνουμε μια άλλη ερμηνεία της Εκάβης.  Επιλέξαμε να μην είναι η παρουσία της ένας ατελείτωτος θρήνος, αλλά πόση δύναμη και αντοχή μπορεί να κρύβει η ανθρώπινη ύπαρξη .

Η προσέγγιση στην εκάστοτε ηρωϊδα που υποδύεστε, επιρρεάζεται κι από το σκεπτικό και την άποψη που έχει κι ο κάθε σκηνοθέτης;

Βασικά εξαρτάται  με τη συνεργασία που έχεις μ’έναν σκηνοθέτη και με την πρόθεση που έχει η παράσταση. Αυτό οφείλεις  να το ακούσεις, να συντονιστείς  με το σκηνοθετικό όραμα και τους υπόλοιπους συνεργάτες. Δεν μπορεί κανείς να αυτονομηθεί, από εκεί και πέρα όμως κάνει την προσωπική του δουλειά και κάνει και την πρότασή του και ειδικά όταν έχεις στο βιογραφικό σου ρόλους αρκετούς από το αρχαίο δράμα, έχεις να προτείνεις κι εσύ.

Στο κείμενο του Ευριπίδη, έχετε προσθέσει σε ένα ιδιαίτερο πάντρεμα, σύγχρονες μαρτυρίες  γυναικών που έχουν κακοποιηθεί. Θα λέγατε πως το παραλληλήσατε με το σήμερα;

Ναι ιδιαίτερα με τα γεγονότα στη Γάζα είναι αναριχιαστικά σύγχρονο το κείμενο του Ευριπίδη, δυσάρεστο μεν να διαπιστώνει κανείς ότι ο άνθρωπος απέναντι σε αυτό που λέγεται αγριότητα, βιαιότητα του πολέμου, δεν μετακινήθηκε καθόλου. Ο πολιτισμός έχει περάσει, έχει εξελιχθεί, η τεχνολογία έχει φτάσει σε αυτά τα επίπεδα που ξέρουμε, αλλά αυτό το ένστικτο της βαρβαρότητας  και της αγριότητας που ανασύρεται σε εποχές πολέμου δεν έχει αλλάξει καθόλου, μην πω πως έχει γίνει και χειρότερο. Όταν πίσω υπάρχει και οικονομικό κίνητρο ο άνθρωπος  γίνεται ότι πιο ταπεινό, ότι πιο ευτελές κι ότι πιο διαστροφικό.

Πιστεύετε πως μια παράσταση όπως αυτή, μπορεί να βάλει κάποιους θεατές σε σκέψη, ίσως αφυπνήσει κάποιους άλλους, μπορεί να λειτουργήσει ως καταφύγιο;

Θέλω να το ελπίζω.Δεν πιστεύωότι μια παράσταση μπορεί να αλλάξει σημαντικά πράγματα. Το θεατή ίσως τον κάνει να σκεφτεί και να σταθεί σε ένα τέτοιο γεγονός περισσότερο, να προκαλέσει συζήτηση σε μια παρέα, να αναπτύξει το γούστοτου, την ευαισθησία του, αλλά και να λειτουργεί όπως αναφέρατε ως καταφύγιο. Η Τέχνη δίνει διέξοδο σε μια τάση προς την κατάθλιψη που έχουμε πάθει ως λαός, λειτουργεί παρηγορητικά, χωρίς να μπορεί να αλλάξει θεαματικά.

Επανέρχομαι, από τη μία αρχαίο δράμα κι από την άλλη  συμμετοχή ενεργή σε παραστάσεις με σύγχρονα κείμενα. Αυτό είναι το ζητούμενό σας από τους πιθανόν καλλιτεχνικούς  σας στόχους;

Είναι επιλογές μου όλα αυτά. Οι πιο εναλλακτικές κι οι πιο περιθωριακές είναι για να ανανεώσει το ενδιαφέρον του με καινούριες φόρμες με νέους ανθρώπους, που έχουν έτσι κι αλλιώς την αμφισβήτηση για κάποια κλισέ που υπάρχουν στο θέατρο. Και αν θέλει να νιώθει ενεργός και να ανανεώνεται πρέπει να συνεργάζομαι με ανθρώπους που θα με ιντριγκάρουν για να ερευνήσω περισσότερο πάνω στη θεατρική  εκφραστική και φόρμα.

Η Εκάβη είναι ένα πλάσμα που βιώνει θανάτους αγαπημένων προσώπων, απώλεια περιουσίας και πατρίδας. Εσείς σε προσωπικό επίπεδο πώς διαχειρίζεστε τις απώλειες;

Θαυμάζω τις αντοχές της, δεν πιστεύω σε μία ανάλογη περίπτωση πως θα μπορούσα να αντέξω τόσο πόνο και τόση απώλεια.

Να κλείσουμετην κουβέντα μας με μια ατάκα της Εκάβης που σας έχει μείνει αξεθώριαστη…

«Αστόχαστος όποιος νομίζει πως αρκούν για πάντα οι χαρές της ζωής».

Η Φιλαρέτη Κομνηνού λέει τις σκέψεις και τις απόψεις της στο Νίκο Ελευθερίου