Ποιό ήταν το βασικό κριτήριο που σας έκανε να επιλέξετε και να ανεβάσετε φέτος το συγκεκριμένο
έργο;
Χρήστος Άνθης: Στην πραγματικότητα ήταν δύο τα βασικά κριτήρια. Το ένα ήταν η τρομακτική αύξηση των
περιστατικών έμφυλης βίας που γίνονται γνωστά τα τελευταία χρόνια. Το Φως του Γκαζιού ασχολείται με
αυτό το ζήτημα με μια εντυπωσιακή διορατικότητα και ευαισθησία - ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι
γράφτηκε πριν από 84 χρόνια. Θέλαμε με πλατφόρμα το θέατρο να ξεκινήσουμε συζητήσεις γι’ αυτό το
θέμα, να αυξήσουμε την ανησυχία που όλοι πρέπει να νιώθουμε. Γι’ αυτό έχουμε χρησιμοποιήσει σαν
υπέρτιτλο του έργου τη φράση “Η σωτηρία ξεκινά όταν ακουστεί η ιστορία σου.” Το δεύτερο κριτήριο
ήταν ότι το έργο το ίδιο είναι συναρπαστικό. Ένα εξαιρετικό ψυχολογικό θρίλερ, με αμείωτη ένταση από
την αρχή μέχρι το τέλος του.
Εβελίνα: Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια, το φαινόμενο της έμφυλης βίας είναι σε έξαρση, με κορύφωση
την περσινή χρονιά. Σε συντριπτικό ποσοστό γυναίκες, που υποφέρουν μέσα σε μία κακοποιητική σχέση
-είτε σωματικά, είτε ψυχολογικά- και δεν τολμούν να μιλήσουν λόγω φόβου, ή ντροπής. Πιστεύουμε ως
ομάδα ότι το Θέατρο πρέπει να δίνει τροφή για σκέψη και δράση, και όπως ανέφερε και ο Χρήστος, «Η
σωτηρία ξεκινά όταν ακουστεί η ιστορία σου». Έστω και ένα άτομο, εάν από την παράστασή μας
αναγνωρίσει συμπεριφορές που παραπέμπουν σε ψυχολογική κακοποίηση, σπάσει τη σιωπή του και
λάβει βοήθεια, θα είναι για όλους μας τεράστιο κέρδος.

Ένα έργο που έχει αγαπηθεί και έχει ανέβει στο παρελθόν αρκετές φορές στα εγχώρια ως παράσταση,
ή και ως ταινία, μάλιστα και σε πολλές παραλλαγές και στη διεθνή σκηνή. Που πιστεύετε ότι οφείλεται
η διαχρονικότητά του;
Χρήστος: Στην ποιότητά του ως έργο και στην θεματολογία του, η οποία δυστυχώς δεν παύει ποτέ να
απασχολεί. Η έμφυλη ψυχολογική βία παραμένει ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, και είναι η
“κερκόπορτα” που οδηγεί και στην σωματική βία - για την οποία ακούμε και διαβάζουμε πιο συχνά απ’
ότι θα θέλαμε. Παράλληλα, "Το Φως του Γκαζιού" είναι ένα συναρπαστικό ψυχολογικό θρίλερ με πολλά
στοιχεία αστυνομικού, που “ρουφάει” τον θεατή στην ατμόσφαιρά του.
Άννα Ετ.: Πιστεύω πως η περιρρέουσα ατμόσφαιρα του έργου - μία αίσθηση εγκλωβισμού και ψυχολογικού
“βάρους” - αγγίζουν αρχέγονους φόβους των ανθρώπων και φέρουν τη δυσφορία που νιώθουμε όλοι μας
όταν βλέπουμε εφιάλτη. Αυτή είναι η πρώτη αίσθηση που έχει ο θεατής και που τον “αρπάζει” από την
αρχή του έργου. Σ ́ αυτήν την αίσθηση συμβάλλει και η αναιμική φλογίτσα με την οποία φωτίζονται όλα
μέσα στο δωμάτιο από "Το φως του Γκαζιού". Στη συνέχεια το έργο εξελίσσεται σ’ ένα άρτιο ψυχολογικό
θρίλερ με μυστήριο και ανατροπές μέχρι την τελική λύση, το οποίο κρατά καθηλωμένο το κοινό.

"Έστω και ένα άτομο, από την παράστασή μας, αναγνωρίσει συμπεριφορές που παραπέμπουν σε ψυχολογική κακοποίηση, σπάσει τη σιωπή του και λάβει βοήθεια, θα είναι τεράστιο κέρδος!"

Έχετε κρατήσει την ατμόσφαιρα του έργου στο Λονδίνο στα τέλη του 1900, ή το έχετε μεταφέρει χρονολογικά;
Χρήστος: Το έργο γράφτηκε το 1938, αλλά ο Πάτρικ Χάμιλτον το τοποθετεί γύρω στο 1900. Έχουμε
μείνει πιστοί σ’ αυτό. Τα σκηνικά, τα κοστούμια και η μουσική του έργου μάς μεταφέρουν σε εκείνη την
εποχή.
Σοφία Ιωακειμίδη: Έχουμε κρατήσει την ατμόσφαιρα του Λονδίνου του 1900, όπου τοποθετεί το έργο ο συγγραφέας.
Παρόλα αυτά, με δεδομένο ότι το θέμα του έργου είναι διαχρονικό και παραμένει πάντα επίκαιρο, νομίζω
πως, ειδικά σε συγκεκριμένες στιγμές, το πότε και το πού χάνει τη σημασία του. Βλέπουμε ένα σπίτι, με
ατμόσφαιρα ακριβώς αντίθετη από αυτή που αναζητεί κανείς στην έννοια του σπιτικού, αντί να
προσφέρει θαλπωρή και να αποτελεί καταφύγιο, γίνεται ένας κλειστοφοβικός εφιάλτης.

Κυρία Ετιαρίδου, υπογράφετε τη σκηνοθεσία του έργου. Τι είναι εκείνο που προσπαθήσατε να
φωτίσατε τόσο σκηνοθετικά, όσο και ερμηνευτικά στη δική σας δουλειά και εν τέλει την χαρακτηρίζει;
Άννα: Αυτό που κυρίως προσπάθησα να κάνω είναι, να δημιουργήσω στο κοινό μία αίσθηση αμφιβολίας
για το αν αυτά που παρακολουθεί συμβαίνουν πραγματικά ή είναι κάποια παραίσθηση των ηρώων. Έτσι
ένιωσα προσωπικά όταν διάβασα το έργο κι αυτό προσπάθησα να μεταφέρω στη σκηνή, έτσι ώστε να
δημιουργηθεί μεγαλύτερο σασπένς. Και μ’ αυτή τη λογική καθοδήγησα ερμηνευτικά και τους ηθοποιούς.
Είναι πολύ δύσκολο να διατηρηθεί το σασπένς στο σύγχρονο κοινό, ειδικά όταν παρακολουθεί ένα έργο
παλαιότερης εποχής. Προχωρώντας στις πρόβες βήμα-βήμα , προσπάθησα, επίσης, να αναδείξω το
υποβόσκον χιούμορ που υπάρχει στο κείμενο, το οποίο, κατά τη διάρκεια της παράστασης, συμβάλλει
στις μικρές “ανάσες” που χρειάζεται το κοινό, μέσα στην ομιχλώδη κατάσταση της υπόθεσης.

"Προσπάθησα να δημιουργήσω στο κοινό μία αίσθηση αμφιβολίας για το αν αυτά που

         παρακολουθεί συμβαίνουν πραγματικά, ή είναι κάποια παραίσθηση"

Οι νέοι στη χώρα μας μέσω της Τέχνης πιστεύετε πως μπορούν να δώσουν το δικό τους αγώνα, να
αντισταθούν σε κάθε γκρίζο, ώστε να καταφέρουν να μεταδώσουν το δικό τους στίγμα;
Χρήστος: Αν επιλέξουν να την υπηρετήσουν, και να μην την χρησιμοποιήσουν για ναρκισσιστικούς
σκοπούς, σίγουρα!
Άννα: Φυσικά και μπορούν, αρκεί να υπάρχει κάτι που “καίγονται” να πουν και να εκφράσουν. Για
πολλά χρόνια η Τέχνη στη χώρα μας αντιμετώπιζε μία “κρίση θεματολογίας”. Σαν να μην είχε μείνει
τίποτα πια να ειπωθεί, σαν να τα είχαμε πει όλα. Μ’ αυτά, όμως, που συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια
γύρω μας και μέσα μας, επαναπροσδιοριζόμαστε σαν άτομα, αλλά και σαν κοινωνία απέναντι στα
πανανθρώπινα ερωτήματα, παλεύοντας να βρουμε νέες απαντήσεις.

Ποια θεωρείτε για σας, πως είναι τα απαραίτητα στοιχεία για μια καλή θεατρική παράσταση, που
χωρίς αυτά δεν θα μπορούσε αν μη τι άλλο, να είναι αξιοπρεπής;
Χρήστος: Η καλή σκηνοθεσία και οι δυνατές ερμηνείες.
Εβελίνα Σιγάλα: Ένα καλογραμμένο ουσιώδες κείμενο, σε συνδυασμό με την «αλήθεια» των ηθοποιών πάνω στη
σκηνή. Να με μεταφέρουν στον κόσμο τους, να με κάνουν να ταυτιστώ, να προβληματιστώ, να πονέσω ή
να χαρώ μαζί τους. Καλή θεατρική παράσταση είναι να έχω βγει από το θέατρο και να νιώθω ένα
αίσθημα... πληρότητας. Να αναθεωρώ απόψεις που έχουν παγιωθεί μέσα μου, και γενικά να με κάνει να
σκέφτομαι!
Άννα: Το δυνατό κείμενο, η εμπνευσμένη σκηνοθεσία, οι γεμάτες αλήθεια και ειλικρινές συναίσθημα
ερμηνείες των ηθοποιών. Έπειτα, η μουσική που πρέπει να υπηρετεί και να εντείνει την ατμόσφαιρα του
έργου. Και τέλος, η σκηνογραφία, η ενδυματολογία και οι φωτισμοί συμπληρώνουν το παζλ της
επιτυχημένης θεατρικής παράστασης. Έτσι, ζωντανεύει ένα θεατρικό κείμενο που πριν ζούσε μόνο σαν
λέξεις στο χαρτί.

"Ζούμε σε μια κοινωνία που οι άνθρωποι δέχονται το «χειρότερο» 

          και στο τέλος το νιώθουν ως το φυσιολογικό"

Tα τελευταία χρόνια το Ελληνικό κοινό θεωρείτε πως εστιάζει στο αστυνομικό είδος και να το
κατακτά όλο και πιο πολύ, κάτι που δεν συνέβαινε παλιότερα;
Χρήστος: Νομίζω πως το αστυνομικό θρίλερ ήταν, είναι και θα είναι δημοφιλές. Το έγκλημα μάς σοκάρει,
αλλά πάντα θέλουμε να το κατανοήσουμε. Να καταλάβουμε τι είναι αυτό που σπρώχνει τον άνθρωπο σε
ακραίες, αντικοινωνικές πράξεις.
Σοφία: Νομίζω πως το αστυνομικό είδος πάντα είχε το κοινό του, τόσο στη λογοτεχνία, όσο και στο
θέατρο και στον κινηματογράφο. Έχει μια διαχρονική γοητεία και κλείνει το μάτι στον θεατή ή
αναγνώστη, παρασύροντας τον να λύσει το μυστήριο πριν αυτό να αποκαλυφθεί. Ένα αστυνομικό έργο,
όμως, δεν είναι απαραίτητο, να προσφέρει μόνο αυτό, ιδιαίτερα σήμερα που το κοινό έχει
παρακολουθήσει αστυνομικές πλοκές σε κάθε πιθανή εκδοχή σε τηλεόραση, κινηματογράφο και θέατρο.
Θεωρώ, λοιπόν, εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι στο συγκεκριμένο έργο, το αστυνομικό μυστήριο
συνδυάζεται με ένα θέμα ιδιαίτερα ουσιώδες και επίκαιρο, την έμφυλη ψυχολογική βία και το φαινόμενο
του gaslighting. Πιστεύω ότι το κοινό στις μέρες μας είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένο σε τέτοιου
είδους θέματα και αποζητά έργα που καταπιάνονται με αυτά.

Τι σας ενοχλεί περισσότερο από όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας; Και τι πραγματικά σας δυσαρεστεί;
Χρήστος: Το χαμηλό επίπεδο της παιδείας.
Εβελίνα: «Θα σου πω ποια μοναξιά με τρομάζει περισσότερο, εκείνη που την νιώθεις μέσα στο πλήθος,
γιατί κανείς δεν ακούει τα λόγια σου, δεν μετράει τους παλμούς της καρδιάς σου, δεν απλώνει το χέρι να

πιάσει το δικό σου, απλά βαδίζει δίπλα σου και πολλές φορές σε σπρώχνει για να περάσει...» Πιστεύω
πως ο Γιάννης Ρίτσος σε λίγους στίχους συνοψίζει ό,τι με ενοχλεί περισσότερο. Η απάθεια. Η κοινωνική
απάθεια. Και η έλλειψη ενσυναίσθησης. Ζούμε σε μια κοινωνία που οι άνθρωποι δέχονται το «χειρότερο»
και στο τέλος το νιώθουν ως το φυσιολογικό, τη νόρμα. Νομίζω κυριαρχεί μια φιλοσοφία και στάση ζωής
του τύπου «πού να μπλέκω τώρα, άσ’ το». Αδιαφορία, ή/και φόβος για να αναλάβουμε οποιαδήποτε
ευθύνη σχετικά με το τι συμβαίνει γύρω μας. Περπατάμε στους δρόμους μονίμως αγχωμένοι και
βιαστικοί, με το κινητό ως προέκταση του χεριού μας και τα μάτια μας δεν κοιτάζουν γύρω μας τι
συμβαίνει, αλλά μια οθόνη. Για να αναφερθώ και στο βασικό θέμα του έργου μας, ακούμε για
παράδειγμα σχεδόν κάθε μέρα ουρλιαχτά από το διπλανό διαμέρισμα και δεν μας κάνει αίσθηση, το
θεωρούμε πια φυσιολογικό και κυρίως, δεν μας αφορά. Κάποια στιγμή τα ουρλιαχτά θα πάψουν, και
δυστυχώς η αιτία θα είναι η πιο τραγική. Εάν είχαμε δώσει λίγη σημασία, εάν είχαμε κάνει οποιαδήποτε
δράση, ίσως να είχαμε βοηθήσει έναν άνθρωπο δίπλα μας που είχε ανάγκη, που από φόβο ή ντροπή δεν
μίλησε για το τι αντιμετώπιζε.
Άννα: Είναι πολλά αυτά που με δυσαρεστούν. Και στην κοινωνία μας γενικότερα, αλλά και στην ατομική
μας στάση απέναντι στα μεγάλα ζητήματα. Θα ήθελα οι άνθρωποι να είμαστε πιο υπεύθυνοι απέναντι
στις επιλογές μας - και τις συνέπειές τους - και πιο συνειδητοί πολίτες. Το έργο που ανεβάζουμε μιλάει
έντονα για την ψυχολογική και συναισθηματική βία, αλλά πόσοι από εμάς έχουμε συνειδητοποιήσει τι
είναι αυτό; Αυτόματα δίνουμε εύκολες απαντήσεις: “Γιατί τα ανέχεται, γιατί δε φεύγει;” Και αδυνατούμε
να κατανοήσουμε ότι ακριβώς αυτό πετυχαίνει η ψυχολογική - αλλά και η σωματική βία. Να “μουδιάζει”
το θύμα, να το κάνει να νιώθει ανήμπορο, να του απομυζά κάθε ζωτική δύναμη, βούληση και σθένος. Κι
όμως, πολύ συχνά βλέπουμε να ενοχοποιείται το θύμα για ό,τι του συμβαίνει, αποδεχόμενοι ότι ο θύτης
“αυτός είναι και δεν μπορεί να αλλάξει”. Γιατί; Αν δεν αλλάξει ο τρόπος που βλέπουμε τον θύτη και το
θύμα, η ψυχολογική, συναισθηματική και σωματική βία δεν θα πάψει να υπάρχει και θα συνεχίζουν να
υπάρχουν θύτες που θεωρούν δικαίωμά τους να εκφράζουν τα σαδιστικά τους ένστικτα πάνω σε όποιον
βρουν. Θέλει λοιπόν ευαισθητοποίηση και συνειδητότητα για να αντιμετωπίσουμε σαν κοινωνία αυτά τα
πολύ σοβαρά ζητήματα.

"Το κοινό στις μέρες μας είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένο σε τέτοιου
είδους θέματα και αποζητά έργα που καταπιάνονται με την ψυχολογική βία"

Σε βάθος χρόνου ποιοί είναι οι στόχοι που θέλετε να κατακτήσετε;
Χρήστος: Να είμαι στο θέατρο και να το υπηρετώ τίμια και ειλικρινώς, βδομάδα μπαίνει - βδομάδα
βγαίνει, χρόνος μπαίνει - χρόνος βγαίνει. Για να συμβεί αυτό πρέπει να κάνω καλά τη δουλειά μου στην
ανάλυση, στην πρόβα και στην παράσταση. Και όσο κάνω καλά τη δουλειά μου το θέατρο θα με
ανταμείβει και θα με κρατάει στη δούλεψή του.
Εβελίνα: Να εξελίσσομαι όσο περνάνε τα χρόνια, κυρίως πνευματικά. Να παρατηρώ τους ανθρώπους και
να κατανοώ/δικαιολογώ τα κίνητρα πίσω από τις πράξεις τους. Να βλέπω γενικά τα πράγματα σφαιρικά,
χωρίς να κρίνω, προσπαθώντας να καταλάβω και την αντίθετη πλευρά. Η ενασχόληση με το θέατρο και η
ανάλυση των χαρακτήρων διάφορων θεατρικών έργων με έχει βοηθήσει πάρα πολύ σε αυτό, έχω γίνει
καλύτερος άνθρωπος, κι εύχομαι να μην σταματήσω ποτέ να είμαι στο θέατρο!

Άννα: Να καταπιάνομαι πάντα με σημαντικά θεατρικά κείμενα και να συνεργάζομαι με ανθρώπους που
συνεννοούμαι, επικοινωνώ και με εμπνέουν, όπως η ομάδα Sονέτο.

Κουβέντα και ανταλλαγή απόψεων του Νίκου Ελευθερίου με τους συντελεστές της παράστασης "Το φως του Γκαζιού"!

Δείτε το "Φως του Γκαζιού" κάθε Παρασκευή στο θέατρο "Βαφείο"!