Φέτος συμπληρώνετε 30 χρόνια διαδρομής στον χώρο του κουκλοθέατρου και τα γιορτάζετε παρουσιάζοντας
τέσσερις διαφορετικές παραστάσεις. Θα ήθελα να επικεντρωθούμε στον "ΚΑΘΡΕΦΤΗ" που θα παρουσιαστεί στις
29 Μαρτίου στο ιστορικό Θέατρο της Κούκλας της οικογένειας Σαρρή. Τι πραγματεύεται το έργο;
Ο Καθρέφτης είναι εξερεύνηση των ορίων της απομόνωσης. Στο μικροσκόπιο αυτής της εξερεύνησης τοποθετούνται
δύο άνθρωποι. Δύο άνθρωποι βυθισμένοι στο δικό τους προσωπικό σφραγισμένο χώρο, όπου επιχειρούν να
δημιουργήσουν και να διοχετεύσουν σκέψεις, ιδέες, εμπνεύσεις έξω από το περίκλειστο εγώ. Μικρός και ασφυκτικός ο
χώρος που ορίζει το εγώ και μόνη διέξοδος η κούκλα που ζωντανεύει. Δύο κούκλες που, αποκτώντας ζωή,
αντικατοπτρίζουν τα φορτία που ασφυκτιούν και άλλο δεν επιθυμούν παρά να σπάσουν τα σύνορα της απομόνωσης
και να συνομιλήσουν. Ο καθρέφτης ανάμεσα ψυχρός και παγωμένος δεν επιτρέπει υπερβάσεις. Ωστόσο, η ποίηση που
αναπόδραστα ξεσηκώνει η κούκλα ανοίγει πόρτες διάπλατες. Δύο κούκλες που κουβαλούν το δικό τους προσωπικό
φορτίο απομόνωσης και μπορούν να αποδράσουν. Ο καθρέφτης χρειάζεται να αποχωρήσει για να δώσει τη θέση του
στο μαζί, στο γκρέμισμα της απομονωτικής ασφυξίας και στο χτίσιμο της συνδιαμόρφωσης.
Τι σας ενέπνευσε ώστε να δημιουργήσετε και να παρουσιάσετε κοινωνικά θέματα στο κοινό με τον τίτλο "ΚΑΘΡΕΦΤΗ";
Ο Καθρέφτης αναφέρεται σε ζητήματα που πάντα μας απασχολούσαν και μας απασχολούν που κατά την διάρκεια όμως της
πανδημίας γιγαντώθηκαν. Κατά την περίοδο εκείνη δοκιμαστήκαμε όλοι μας και βγήκαν στο φως, πιο καθαρά, από ποτέ κάθε
είδους κοινωνικές παθογένειες. Η εκκίνηση όμως δόθηκε όταν μαζί με άλλους συνάδελφους αποφασίσαμε να αντιδράσουμε
στην απομόνωση που μας επιβάλανε και δημιουργήσαμε την Κολεκτίβα «Ταραξάκο». Ο Καθρέφτης είναι μέρος της
παραγωγής που γεννήθηκε από αυτή την συνεύρεση με τίτλο «Στάση Πρώτη» η οποία αποτελείται από 5 παραστάσεις.
"Τα παιδιά συμπορεύονται με την κούκλα, συμμετέχουν και
συνομιλούν όπως θα έκαναν με κάποιο πολύ οικείο τους πρόσωπο"
Ποιό θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο μήνυμα, ή η βασική ιδέα που θέλει να αναδείξει η παράστασή σας και κατ' επέκταση
να περάσει στο κοινό;
Η ιδέα είναι μία και καθόλου πρωτότυπη: η συνδιαμόρφωση. Υπάρχει η ανάγκη, όσο ποτέ, να φύγει ο Καθρέφτης από την μέση, να
καταφέρουμε να βρεθούμε και να δράσουμε, να σταματήσουμε απλά και μόνο να επιβιώνουμε και μάλιστα στον ρυθμό που μας
επιβάλλει η κάθε λογής εξουσία.
Πόση απομόνωση μπορούμε να αντέξουμε τελικά; Δίνεται κάποια απάντηση μέσα από το εν λόγω έργο;
Είμαστε κοινωνικά όντα και δεν μπορούμε παρά να βρούμε τον τρόπο να συνυπάρχουμε. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από την
παράσταση. Στον πραγματικό κόσμο όμως τα μηνύματα δεν είναι πολύ αισιόδοξα.
Τι είναι κατά τη γνώμη σας αυτό που κάνει τόσο ξεχωριστή την τέχνη του κουκλοθέατρου και πόσο έχει απήχηση σήμερα
στα παιδιά που μεγαλώνουν με τα τάμπλετ;
Αρχικά να πούμε ότι το κουκλοθέατρο είναι ίσως η πιο πολύπλευρη μορφή θεάτρου αφού συνδιάζει διάφορες μορφές τέχνης:
εικαστικά (γλυπτική και ζωγραφική) μουσική, αφήγηση, χορό, νέες τεχνολογίες κα. Το κουκλοθέατρο δεν βασίζεται στην ρεαλιστική
αναπαράσταση αλλά στην ποίηση της εικόνας και στην αλληγορία. Οι κούκλες μπορούν να θίξουν τα πιο δύσκολα και ευαίσθητα
θέματα με τρόπο απλό και προσιτό επιτρέποντας στο κοινό να βλέπει την πραγματικότητα μέσα από ένα διαφορετικό, πιο ελεύθερο
φακό. Είναι μια τέχνη που συνδέει το παλιό με το νέο, το φανταστικό με το πραγματικό και το απλό με το βαθύ δημιουργώντας έναν
μοναδικό κόσμο όπου το αδύνατο γίνεται δυνατό.
Την εμπειρία που βιώνει ο θεατής μέσα σε μια καλή κουκλοθεατρική παράσταση δεν μπορεί να την συναγωνιστεί καμία οθόνη. Τα
παιδιά συμπορεύονται με την κούκλα, συμμετέχουν και συνομιλούν όπως θα έκαναν με κάποιο πολύ οικείο τους πρόσωπο.
Σε όλες τις παραστάσεις που έχω δει και έχω βιώσει , όταν οι κουκλοπαίκτες προσεγγίζουν την δουλειά τους και τα παιδιά με
ειλικρίνεια και σεβασμό η σχέση που αναπτύσσεται είναι μαγική.
"Οι κούκλες μπορούν να θίξουν τα πιο δύσκολα και ευαίσθητα θέματα με τρόπο απλό και προσιτό επιτρέποντας στο κοινό να βλέπει την πραγματικότητα διαφορετικά"
Υπάρχει θεωρείτε επαρκές κοινό και πρόσφορο έδαφος για το κουκλοθέατρο για έφηβους και ενήλικες στη χώρα μας;
Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά το ενδιαφέρον του ενήλικου κοινού για το κουκλοθέατρο και είναι μάλιστα πολύ
ένθερμο. Αρκετές παραγωγές για ενήλικες έχουν παρουσιαστεί , οι οποίες άλλαξαν την αντίληψη που είχε το κοινό για την τέχνη μας.
Η UNIMA HELLAS ( Το Ελληνικό Κέντρο Κουκλοθεάτρου) από την άλλη, με τις δράσεις τις έχει συμβάλλει ουσιαστικά ώστε να γνωρίσει το κοινό αυτό το κουκλοθέατρο όχι μόνο ως μια τέχνη ψυχαγωγική, αλλά και ως εργαλείο τόσο εκπαιδευτικό όσο και θεραπευτικό.
Οι έφηβοι παραπέρα δύσκολα δέχονται να παρακολουθήσουν παραστάσεις κουκλοθεάτρου. Όποτε όμως έχουν δεχτεί (σύμφωνα με
την δική μας εμπειρία αλλά και άλλων συναδέλφων) οι άμυνές τους χαλαρώνουν και καταλήγουν σε ένα ενθουσιώδες κοινό. Η
συζήτηση μετά την παράσταση , που πάντα επιδιώκουμε, έχει πάντα πολύ ενδιαφέρον όπου κατατίθενται πολλές ερωτήσεις τόσο για
το περιεχόμενο της παράστασης όσο και για το κουκλοθέατρο γενικότερα.
Παρόλα αυτά όμως μια κουκλοθεατρική ομάδα δεν μπορεί να βιοποριστεί κάνοντας μόνο παραγωγές για ενήλικες. Στην
πραγματικότητα δύσκολα μπορεί να βιοποριστεί γενικότερα. Για τον λόγο αυτό , εάν και όλο περισσότερες ομάδες ασχολούνται με το
κουκλοθέατρο , λίγοι το έχουν ως κύρια επαγγελματική απασχόληση.
Το κουκλοθέατρο μπορεί να είναι εν δυνάμει και πολιτική πράξη, όπως αρκετές θεατρικές παραστάσεις;
Το κουκλοθέατρο είναι μια θεατρική τέχνη οπότε δεν υπάρχει διαχωρισμός. Ναι , μπορεί να είναι μια εν δυνάμει πολιτική πράξη.
Μέσα από την αλληγορία και την σάτιρα μπορεί να σχολιάσει κοινωνικά ζητήματα και να σταθεί απέναντι στην όποια είδους εξουσία.
Ιστορικά παραδείγματα στην Ελλάδα, ο Καραγκιόζης και ο Φασουλής . Σήμερα εκφράζεται , εκτός από την θεματολογία και με
δρώμενα , κυρίως συλλογικά, από κουκλοπαίκτες σε λαικές κινητοποιήσεις , κάτι που δεν συναντάς συνήθως σε άλλες χώρες.
Η πολιτεία που βρίσκεται όσον αφορά την τέχνη του κουκλοθεάτρου; To στηρίζει όπως θα όφειλε;
Είναι γνωστό ότι η σχέση της Πολιτείας με τον πολιτισμό γενικότερα δεν είναι η καλύτερη. Πόσο μάλλον με το κουκλοθέατρο που στην
Ελλάδα παρότι είναι μια αρχαία τέχνη και δημοφιλής σε πολλά μέρη του κόσμου, δεν μπορείς να το σπουδάσεις. Οι κουκλοπαίκτες
είτε είναι αυτοδίδακτοι είτε εκπαιδεύονται από παλαιότερους κουκλοπαίκτες είτε αναγκάζονται να φοιτήσουν σε Πανεπιστήμια
άλλων χωρών. Από την άλλη οι οικονομικές πολιτικές που εφαρμόζονται αποτρέπουν τους νέους κουκλοπαίκτες από το να ακολουθήσουν το κουκλοθέατρο ως επάγγελμα.
Όσο αφορά τις επιχορηγήσεις, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Διεθνές Φεστιβάλ Καλαμάτας, ένα από τα δύο που υπάρχουν
στην Ελλάδα. Παρά τα ήδη περιορισμένα κονδύλια που λάμβανε, το Υπουργείο Πολιτισμού μείωσε σημαντικά την χρηματοδότησή του
πέρυσι, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωσή του.
"Το κουκλοθέατρο λειτουργεί όχι μόνο ως τέχνη ψυχαγωγική, αλλά
και ως εργαλείο τόσο εκπαιδευτικό όσο και θεραπευτικό"
Έχετε ταξιδέψει και σε πολλά διεθνή φεστιβάλ. Ποιές είναι οι εμπειρίες σας από τις συμμετοχές αυτές;
Η επαφή και η αναζήτηση επικοινωνίας με άλλους πολιτισμούς ήταν για εμάς στο επίκεντρο από τα πρώτα μας βήματα στο
κουκλοθέατρο.
Τα διεθνή φεστιβάλ αποτελούσαν ένα μέσον για να προσεγγίσουμε αυτόν τον στόχο μας, όπως και δυναμωτική «ένεση» , ψυχολογικά
και οικονομικά για να συνεχίσουμε αυτό που αγαπάμε.
Έχουμε βιώσει αρκετό σεβασμό και εκτίμηση για την δουλειά μας και το σημαντικότερο έχουμε πλεόν , μετά από όλα αυτά τα χρόνια ,
πολλά αγαπημένα πρόσωπα σε διάφορα μέρη του κόσμου.
Έχουμε βιώσει τόσο διαφορετικές καταστάσεις που χρειάζονται πολλές σελίδες για να καταγραφούν. Οπότε αναφέρω κάποιες που
μου έρχονται σαν πρώτες σκέψεις.
Θα ξεκινήσω από το Ιράν που είναι και το πιο πρόσφατο όπου εκπλαγήκαμε από την αγάπη που μας υποδέχτηκαν , κοινό και
διοργανωτές , πριν καν δουν την παράστασή μας μόνο και μόνο επειδή είμαστε Έλληνες .
Στην Ν. Κορέα βιώσαμε μια από τις πιο δυνατές συναισθηματικά παραστάσεις μας όπου περίπου 400 ηλικιωμένοι αγρότες –ισες
χοροπηδούσαν από ενθουσιασμό σαν μικρά παιδιά.
Στην Τουρκία όπου παίξαμε σε ένα στρατόπεδο με πρόσφυγες από Συρία , οι οποίοι έσπασαν τον κλοιό των σεκιουριτάδων για να μας
πλησιάσουν και να αγγίξουν εμάς και τις κούκλες μας
Τελειώνοντας να αναφέρω γενικά ότι έχουμε βρει αρκετό σεβασμό , καλή οργάνωση και θεατρική παιδεία τόσο σε χώρες της
Ανατολικής Ευρώπης όσο και της Κεντρικής και Βόρειας όπως επίσης και στην Ασία όπου ξεχωρίζουν για την συνέπεια και την
ευγένειά τους.
Στις όλες προσπάθειες που κάνετε όλα αυτά τα χρόνια, ποιά είναι η ιδεολογία της ομάδας σας, το όραμα, αλλά και οι
στόχοι της;
Η συνεύρεση και η συνδιαμόρφωση είναι για εμάς μια βασική ανάγκη. Παραπέρα, χρειαζόμαστε, όσο ποτέ άλλοτε , να βρούμε
τρόπους αντίστασης απέναντι στην επίθεση που δεχόμαστε ως καλλιτέχνες, ως επαγγελματίες αλλά και ως πολίτες. Για εμάς είναι
δεδομένο ότι αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας. Για τον λόγο αυτό συμμετέχουμε και στηρίζουμε τις δράσεις της UNIMA
HELLAS τόσο σε καλλιτεχνικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Σε αυτή την κατεύθυνση έχουμε ιδρύσει μαζί με άλλους συναδέλφους την Κουκλοθεατρική Κολεκτίβα ΤΑΡΑΞΑΚΟ, μια πρωτόγνωρη για τα Ελληνικά δεδομένα και όχι μόνο, συνεύρεση. Και αυτό διότι στην πραγματικότητα ως επαγγελματίες κουκλοπαίκτες είμαστε
εμπορικά ανταγωνιστές. Αυτό είναι και το μήνυμά μας με την προσπάθεια αυτή, ότι για να αντεπεξέλθουμε στην τρέλα που
βιώνουμε χρειάζεται να είμαστε συναγωνιστές σε όλα τα επίπεδα.
Καλή αντάμωση στις θεατρικές σκηνές, στους δρόμους, στις πλατείες, στις γιορτές!