Στη Νάπολη του 1946 ανέβηκε για πρώτη φορά το «Φιλουμένα Μαρτουράνο» με πρωταγωνίστρια την αδερφή του Εντουάρντο Ντε Φιλίππο, Τιτίνα. Έξι χρόνια αργότερα ο συγγραφέας σκηνοθέτησε το έργο του και έπαιξε ο ίδιος το ρόλο του Σοριάνο στον κινηματογράφο. Το 1964 ήρθε η κινηματογραφική πρόταση του Βιττόριο Ντε Σίκα με τίτλο «Γάμος αλά Ιταλικά», η Σοφία Λόρεν ταυτίστηκε με την Ναπολιτάνα Φιλουμένα και ο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι στο ρόλο του Σοριάνο ερμήνευσε έναν από τους ωραιότερους ρόλους της καριέρας του.  Λίγα χρόνια αργότερα, το 1977 Ο Φράνκο Τζεφιρέλι σκηνοθέτησε το έργο του Ντε Φιλίππο στο Εθνικό Θέατρο του Λονδίνου με μεγάλη επιτυχία. Η τελευταία Φιλουμένα στο χώρο του ευρωπαϊκού θεάματος είναι αυτή της Μαριάτζελα Μελάτο για την Ιταλική τηλεόραση το 2010 σε σκηνοθεσία Φράντζα Ντι Ρόσα. 

Η Φιλουμένα Μαρτουράνο, είναι ένα έργο που αποτελεί κορυφαίο δείγμα  δραματικής γραφής που εισηγείται το νεορεαλισμό και καθιερώθηκε ταχύτατα, τόσο στο θεατρικό γίγνεσθαι της Ιταλίας όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Υπόθεση

Στις φτωχογειτονιές της Νάπολης, ο ευκατάστατος έμπορος Ντομένικο Σοριάνο γνωρίζει σ’ έναν οίκο ανοχής τη νεαρή Φιλουμένα. Την ερωτεύεται, την παίρνει στο σπίτι του και της εμπιστεύεται τη διαχείριση του σπιτιού και της επιχείρησής του. Η Φιλουμένα τον υπηρετεί με πίστη και αφοσίωση, αλλά εκείνος δεν τη θεωρεί άξια να γίνει γυναίκα του. Ύστερα από είκοσι χρόνια συμβίωσης, ο Σοριάνο ετοιμάζεται να παντρευτεί μια πολύ νεότερή του γυναίκα. Η Φιλουμένα, που δεν αντέχει πια την αγνωμοσύνη και τις απιστίες του Σοριάνο, παριστάνει την ετοιμοθάνατη, κι έτσι τον πείθει να την παντρευτεί. Όταν όμως ο Σοριάνο καταλαβαίνει το κόλπο, καταφέρνει να ακυρώσει το γάμο. Τότε η Φιλουμένα χρησιμοποιεί ένα ύστατο όπλο, που οδηγεί τον Σοριάνο σε μια νέα θεώρηση της ζωής – κάτι που μέχρι τότε δεν μπορούσε καν να φανταστεί…

Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές

Διασκευή - Απόδοση: Ελένη Ράντου

Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής

Σκηνίκα:Μανόλης Παντελιδάκης

Κοστούμια: Ντένυ Βαχλιώτη

Μουσική σύνθεση και επιμέλεια: NalyssaGreen

Επιμέλεια κίνησης: Αντιγόνη Γύρα

Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης

Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου

Βοηθός σκηνοθέτη:Θεοδώρα Καπράλου

Βοηθός σκηνογράφου: Ελίνα Δράκου

Βοηθός ενδυματολόγου: Χριστίνα Τσουτσουλίγα

Φιλουμένα Μαρτουράνο: Ελένη Ράντου

Ντομένικο Σοριάνο: Άλκις Κούρκουλος

Ροζαλία Σολιμέντο: Βίλμα Τσακίρη Κυρία Σοριάνο

Ματρόνα οίκου ανοχής: Ντίνα Αβαγιανού

Αλφρέντο Αμορόζο: Μελέτης Γεωργιάδης

Λουτσία: Μαρία Διακοπαναγιώτου

Ντιάνα: Μαρία Κωνσταντάκη

Γιατρός:Σταύρος Μερμήγκης

Πάτερ Ιερώνυμος:Θύμιος Κούκιος

Δικηγόρος Νοτσέλα: Γιάννης Στόλλας

Ουμπέρτο:Θοδωρής Φραντζέσκος

Ρικκάρντο: Νικόλας Αγγελής

Μικέλε:Νικόλας Μακρής

Κορίτσια οίκου ανοχής - Ναπολιτάνες: Εύα Βάρσου, Νεκταρία Γιαννουδάκη, Λήδα Μανιατάκου, Αλεξάνδρα Ταβουλάρη

Πελάτες οίκου ανοχής - Ναπολιτάνοι: Νικόλας Αγγελής, Γιώργος Καρατζιώτης, Θύμιος Κούκιος, Σταύρος Μερμήγκης, Θοδωρής Φραντζέσκος

Πελάτες ζαχαροπλαστείου: Λήδα Μανιατάκου, Σταύρος Μερμήγκης

Υπάλληλοι ζαχαροπλαστείου: Γιώργος Καρατζιώτης, Γιάννης Στόλλας