Όλα τα σημαντικά γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης συμπυκνώνονται στους 158 στίχους του έργου «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» που έγραψε ο εθνικός μας ποιητής, Διονύσιος Σολωμός το 1823 και τους οποίους μελοποίησε μοναδικά ο Νικόλαος Μάντζαρος.
Αυτοί είναι ο πυρήνας μιας πολύ ιδιαίτερης δουλειάς που συνδυάζει τη μουσική με την αφήγηση και θα περιοδεύσει στην Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι, σε ενορχήστρωση του μαέστρου και καλλιτεχνικού διευθυντή του Διεθνούς Φεστιβάλ Δωδώνης, Θεόδωρου Λεμπέση. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Λευτέρης Γιοβανίδης, ενώ ο ηθοποιός Τάσος Ιορδανίδης κρατά το ρόλο του αφηγητή.
Λίγα λόγια…
… για το έργο του Σολωμού
Το έργο του Διονύσιου Σολωμού αποτελεί το πλέον χαρακτηριστικό ποιητικό επίτευγμα του 19ου αιώνα. Αποτελείται από 158 τετράστιχα σε μέτρο τροχαϊκό, με εναλλαγές επτασύλλαβων και οκτασύλλαβων στίχων, στους οποίους περιγράφει τα πρώτα ιστορικά γεγονότα της Επανάστασης, θυμίζει τα μαρτυρικά χρόνια του Ελληνισμού, την έχθρα των Ευρωπαίων ηγεμόνων και την αδιάφορη στάση τους στην ελληνική επανάσταση, αλλά επίσης προτρέπει τους Έλληνες ν’ απαλλαγούν από τη διχόνοια και να συσπειρωθούν με κοινό στόχο την απελευθέρωση.
Ο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» μεταφράστηκε αμέσως στα ιταλικά, τα γαλλικά και τ’ αγγλικά, λίγο αργότερα στα γερμανικά, ενώ κυκλοφόρησε σε όλη την Ευρώπη και Αμερική.
… για τη μελοποίηση του Μάντζαρου
Ο Νικόλαος Μάντζαρος μελοποίησε για πρώτη φορά ολόκληρο το ποίημα το 1827, με τρόπο «λαϊκό», ώστε οι στίχοι και τα μηνύματά του να διαδοθούν γρήγορα, αλλά και να γίνουν εύκολα αντιληπτά από τους αγωνιστές που είχαν ανάγκη από εμψύχωση. Η ενασχόλησή του με το ποίημα του Σολωμού έγινε σκοπός ζωής, αφού προέβη σε δεύτερη εκδοχή το 1844 -την αφιέρωσε στον Όθωνα, αλλά και σε μια τρίτη, που ολοκλήρωσε το 1870.
Και οι τρεις εκδοχές είναι γραμμένες για τετράφωνη ανδρική χορωδία και πιάνο, σε μορφή ορατορίου και διάρκεια κατά μέσο όρο τα 70 λεπτά. Οι πρώτες τετράστιχες στροφές του ποιήματος αποτελούν τον Εθνικό ύμνο της Ελλάδας από το 1865.
… για την ενορχήστρωση του Θεόδωρου Λεμπέση
Η συγκεκριμένη μουσική παράσταση αφορά στην πρώτη γραφή του Μάντζαρου και ξεκινά με το Εθνικό Ύμνο. Η φρέσκια πρόταση του μαέστρου Θεόδωρου Λεμπέση, ο οποίος υπογράφει τη νέα ενορχήστρωση για ορχήστρα δωματίου με 4 λυρικούς τραγουδιστές και ανδρική χορωδία, κρατά το ύφος εποχής. Κατά τη διάρκεια του έργου, δε, παρεμβαίνει ο ηθοποιός Τάσος Ιορδανίδης σε ρόλο αφηγητή, με αναφορές σε ιστορικά κείμενα άρρηκτα συνδεδεμένα με τους στίχους του Σολωμού.
Ο κύριος Λεμπέσης σημειώνει σχετικά: «Με την ευκαιρία του εορτασμού των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, βρεθήκαμε και πάλι σ’ ανοιχτό διάλογο με ιστορικά μουσικά έργα και μας δόθηκε η ευκαιρία να τα ζωντανέψουμε ξανά, καθώς-πιστεύω ακράδαντα-πως ανήκουν στη μεγάλη και παγκόσμια μουσική βιβλιοθήκη και έχουν θέση στο “σήμερα”».
Μελοποίηση: Νικόλαος Μάντζαρος
Ποιητικό κείμενο: Διονύσιος Σολωμός
Έναρξη περιοδείας: Κυριακή 27 Ιουνίου, στην κεντρική πλατεία Αγίας Παρασκευής
Λυρικοί τραγουδιστές: Σταμάτης Πακάκης, Γιάννης Βρυζάκης, Νίκος Καραγκιαούρης, Γιώργος Παπαδημητρίου.
Αφηγητής – ηθοποιός: Τάσος Ιορδανίδης
Σκηνοθεσία: Λευτέρης Γιοβανίδης
Συνοδεύει Ορχήστρα Δωματίου
Ανδρική χορωδία Λαυρίου
Μουσική διεύθυνση- ενορχήστρωση: Θεόδωρος Λεμπέσης
Προβολή και επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου-We Will
Πού: Κεντρική Πλατεία Αγίας Παρασκευής
Πότε: Κυριακή 27 Ιουνίου στις 21:00
Διάρκεια: 70’
Είσοδος: Ελεύθερη
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ
27 Ιουνίου, Αγία Παρασκευή (με τη χορωδία του Λαυρίου)
7 Ιουλίου Κόρινθος (με τη χορωδία του Λαυρίου)
23 Ιουλίου, Μυτιλήνη
2 Αυγούστου, Δωδώνη (με την ορχήστρα σύγχρονης μουσικής της ΕΡΤ)
28 Αυγούστου, Λαύριο (με τη χορωδία του Λαυρίου)
29 Αυγούστου, Σαρωνικός (με τη χορωδία του Λαυρίου)
5 Σεπτέμβριου, Πεύκη (με τη χορωδία του Λαυρίου)
13 Σεπτεμβρίου, Νέα Σμύρνη (με τη χορωδία της Νέας Σμύρνης)