Η «Αδαμαντία» είναι πρωτίστως η ιστορία της Ελλάδας, ή ζωή της κάθε
Ελληνίδας μέσα στο πέρασμα των χρόνων, κάτι άλλο;
Είναι πρωτίστως η ζωή μιας γυναίκας, μιας Ελληνίδας μέσα από το πέρασμα των
χρόνων, με την οποία ταυτίζονται πολλές γυναίκες. Ειναι μια γυαίκα που έχει βιώσει το δεύτερο
παγκόσμιο πόλεμο, που παράτησε το σχολείο νωρίς και ξενιτεύτηκε απ’το νησί της Λήμνου, στην Αθήνα
για να μάθει ραπτική και να πάρει τη μοίρα της στα χέρια της, που μετανάστευσε μετά το γάμο της στο
Κάιρο για μια καλύτερη ζωή. Έδωσε αγώνα προκειμένου να συντηρήσει και να κρατήσει ενωμένη
την οικογένεια της μετά την επιστροφή της στην Ελλάδα, μετά τον εμφύλιο, στην Ελλάδα
του Καραμανλή, της διακτατορίας, στην Ελλάδα του Ανδρέα, παράλληλα με την Αίγυπτο του Νάσερ, του
Σαντάτ, του Μουμπάρακ, τα γεγονότα στο Σουέζ, στην Κύπρο, τον πόλεμο των έξι ημερών, το
Πολυτεχνείο. ‘Ηταν μια γυναίκα η οποία βίωσε σημαντικά πράγματα και καταστάσεις στην προσωπική
της ζωή, παράλληλα με αυτά τα ιστορικά γεγονότα και τις κοινωνικοπολιτικές αλλαγές που συνέβαιναν
σε Ελλάδα και Αίγυπτο.
Η Αδαμαντία είναι μια γυναίκα που θυσιάζει τα δικά της θέλω και προτάσσει σε πρώτο κι ίσως
μοναδικό πλάνο, εκείνα των παιδιών της;
Είναι μια γυναίκα που όντως θυσιάζει τα δικά της “θέλω” και προτάσσει τα “θέλω” των
παιδιών της, προσαρμόζοντας τη ζωή της βάση των υποχρεώσεων που έχει. Ωστόσο, είναι από τη
φύση της και μια γυναίκα δυναμική, γι’αυτό υπάρχουν στιγμές στη ζωή της που σηκώνει το ανάστημά
της κόντρα στο τί πιστεύουν οι γύρω. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η απόφασή της να φύγει μαζί με τα
παιδιά από την Αίγυπτο, που δεν άντεχε πια να ζεί εκεί, για την Ελλάδα, μεγαλώνοντας μόνη ουσιαστικά
το Στράτο, τη Μεταξούλα και το Δεσποινάκι, με τις δουλειές που έκανε και τα εμβάσματα που έστελνε ο
άντρας της ο Γιάννης.
Άρα, Γυναίκα και Άνδρας, Μάνα και Πατέρας σε µια οικογένεια που της ζητά
να απολογηθεί για όσα λαχτάρησε αλλά δεν τα έζησε, ή μήπως όχι;
Εγινε γυναίκα και άνδρας, μάνα και πατέρας για την οικογένεια της, δεδομένου του ότι μεγάλωσε μόνη
τα παιδιά της. Η επικοινωνία με τον άντρα της γινόταν ουσιαστικά σχεδόν μόνο μέσω επιστολών που
της έστελνε από την Αίγυπτο. Έμαθε να ζεί τη ζωή της μέσα από τις χαρές των παιδιών της και να
προσαρμόζει τα δικά της “θέλω” μέσα στα “πρέπει”. Είναι πολύ λίγες οι στιγμές, που έκανε αυτό
που πραγματικά πόθησε και πάντα με μία μεγάλη δόση ενοχής, που τη συντροφεύει σε όλη τη διάρκεια
της ζωής της.
Ένα συνεχές ταξίδι ζωής, από ένα νησί του Αιγαίου, στη Θεσσαλονίκη,
στην Αλεξάνδρεια, στο Κάϊρο, στην Αθήνα. Ελλάδα και Αίγυπτος, αλλά
πουθενά ρίζα και φιλόξενη πατρίδα, πόσο συνειδητά έγινα όλα αυτά;
Ξεκίνησε μικρό κορίτσι από το όμορφο νησί της Λήμνου για την Αθήνα, όπου γνωρίζει τον άντρα της
με τον οποίο φεύγουν μαζί για την Αλεξάνδρεια με βαλίτσες γεμάτες όνειρα, μετά στο Κάιρο, όπου
δημιουργούν τη δική τους επιχείρηση. Μετά φεύγει χωρίς τον άντρα της για Θεσσαλονίκη, όπου
μεγαλώνει και σπουδάζει τα παιδιά της και καταλήγει στην Αθήνα.
Η Αδαμαντία μέσα της παρέμεινε εκείνο το μικρό κορίτσι με δίψα για ζωή, με δίψα για μάθηση. Αγάπησε
πολύ τον άντρα της, αλλά δεν ξέρει αν τον ερωτεύτηκε. Πουθενά δεν υπήρχε ρίζα, όμως προσπαθούσε
παντού να τη δημιουργήσει και να επιβιώσει, όσο κι αν οι καταστάσεις ήταν αυτές που πολλές φορές
δεν της το επέτρεπαν, ήταν μια μαχήτρια της ζωής.
Είχε θεωρείς δικές της προτεραιότητες, ή ήταν όλα στη ζωή της γεμάτα συµβάσεις
και συµβιβασµούς για να μπορέσει να επιβιώσει;
Η ζωή της, όπως και σχεδόν όλων των Ελληνίδων της εποχής, ήταν γεμάτη συμβάσεις και
συμβιβασμούς, βασισμένη στα πρότυπα και τις αξίες του τότε. Προτεραιότητά της ήταν πάντοτε τα
παιδιά και το καλό της οικογένειάς της.
Πείτε μας για την δραστηριοποίηση του Θεάτρου «Όψεις» στην
Καρδίτσα και πως καταφέρνει να είναι ενεργό για πάνω από 20 χρόνια.
Υπάρχει βοήθεια από την πολιτεία;
Το 2004 δημιουργήσαμε μαζί με τον ηθοποιό, σκηνοθέτη & σκηνογράφο Παύλο Βησσαρίου τον Τέχνης
Χώρο Θέατρο "Οψεις" με αγάπη, πολύ κόπο και μεράκι. Ενα νεοκλασσικό κτήριο, στην οδό Γαρδικίου 8
στην Καρδίτσα, το οποίο νοικιάσαμε, ανακαινίσαμε πλήρως και διαμορφώσαμε σε ένα σπίτι τέχνης για
την όμορφη πόλη μας. Το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κούν μας τίμησε στην έναρξη του θεάτρου
παίζοντας την παράσταση “Transit”, σε σκηνοθεσία Θόδωρου Γράμψα. ‘Εκτοτε στο Θέατρο ‘Οψεις
έχουν παρουσιαστεί περισσότερες από 100 παραγωγές σε Κεντρική και Παιδική Σκηνή, ενώ έχουν
φιλοξενηθεί γύρω στις 35 παραγωγές από καλλιτέχνες, θιάσους και ομάδες της Αθήνας και της
Θεσσαλονίκης. Μένοντας πιστοί στο όραμά μας να κάνουμε θέατρο επαγγελματικά στην πόλη της
Καρδίτσας, συνεργαζόμαστε όλα αυτά τα χρόνια με καλλιτέχνες από την ευρύτερη περιοχή της
Θεσσαλίας, την Αθήνα, αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα, που στηρίζουν την προσπάθεια μας.
Παράλληλα, διατηρούμε το Δημιουργικό Εργαστήρι Θεάτρου με τμήματα νηπίων-παιδικά-εφηβικά και
ενηλίκων. Μαζί με τις δυο σκηνές μας, Κεντρική και Παιδική, οι οποίες λειτουργούν σε μόνιμη βάση,
υπάρχει και η Πειραματική σκηνή στην οποία παρουσιάζονται έργα, που συμμετέχουν απόφοιτοι και
μαθητές του Δημιουργικού Εργαστηρίου Θεάτρου του τμήματος ενηλίκων. Η “Αδαμαντία” επιχορηγήθηκε
από το Υπουργείο Πολιτισμού για να μπορέσει να πραγματοποιηθεί. Το έργο του Παναγιώτη Μέντη, σε
σκηνοθεσία Θανάση Θεολόγη έκανε πρεμιέρα στις 15 Δεκεμβρίου στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου
‘Οψεις, στην Καρδίτσα. Τα σκηνικά είναι του Παύλου Βησσαρίου, ενώ τα κοστούμια επιμελείται η
Ευγενία Βησσαρίου. Τις φωτογραφίες & το video art ο Βασίλης Στάθης και την επικοινωνία-προβολή της
παράστασης έχει αναλάβει η Νταίζη Λεμπέση. Μαζί μου επί σκηνής ο Λεωνίδας Αργυρόπουλος και η
Ιφιγένεια Γκουντέλα. Δράττομαι της ευκαιρίας να ευχαριστήσω όλους αυτούς τους υπέροχους
συντελεστές, που κατέθεσαν την ψυχή τους, για την εμπιστοσύνη, την αγάπη και τη στήριξή τους στο
Θέατρο ‘Οψεις, γιατί χωρίς αυτούς το ταξίδι της “Αδαμαντίας” δε θα ήταν το ίδιο.
Πως γεννήθηκε η ιδέα για το ανέβασμα και την πραγματοποίηση τελικά
της βιογραφίας της Αδαμαντίας Χρυσάφη, που την έγραψε ο συγγραφέας
Παναγιώτης Μέντης;
Μου αρέσει πολύ να διαβάζω βιογραφίες ανθρώπων. Ο Παναγιώτης Μέντης είναι ένας από τους
αγαπημένους μου συγγραφείς. Διαβάζοντας την “Αδαμαντία” του, είδα ένα κείμενο επίκαιρο, που
αναφέρεται σε μια γυναίκα απλή, καθημερινή, που αγωνίζεται να επιβιώσει σε μια κοινωνία που της
θέτει συνεχώς εμπόδια. Είδα τη θέση της γυναίκας, τη μετανάστευση, την ιστορία της Ελλάδας, αλλά και
τα παγκόσμια γεγονότα. Σα Θέατρο ‘Οψεις θεωρήσαμε ότι ήταν ένα έργο που είχε πολλά να πει στο
κοινό του και το κοινό μπορούσε να ταυτιστεί με τους ήρωές του. Η “Αδαμαντία” είναι η δεύτερη
συνεργασία μας με τον Παναγιώτη Μέντη, μετά το ανέβασμα του έργου του “Ρόζα” σε σκηνοθεσία Φώτη
Αθανασίου Μακρή, ακόμη μιας βιογραφίας, πριν μερικά χρόνια. Είναι μεγάλη τιμή ,να έχω τη χαρά να
υποδυθώ την “Αδαμαντία” του. Η σκηνοθεσία είναι του σπουδαίου σκηνοθέτη Θανάση Θεολόγη, με τον
οποίο επίσης συνεργαζόμαστε δεύτερη φορά μετά “Τα μωρά τα φέρνει ο Πελαργός” των Ρέππα-
Παπαθανασίου και θέλω δημόσια να τον ευχαριστήσω, που με καθοδήγησε με τέτοια αγάπη, ευγένεια
και ευαισθησία σε αυτό το ταξίδι. Είναι ευλογία η συνεργασία με τέτοιους ανθρώπους.
Υπάρχει η δυνατότητα στην επαρχία για προσεγμένες παραστάσεις, που
να αφορούν από τη μια το κοινό, αλλά και να να έχουν ταυτόχρονα και
εμπορική απήχηση;
Φυσικά και υπάρχει η δυνατότητα για προσεγμένες παραστάσεις στην επαρχία, που να αφορούν το
κοινό. ‘Οσο για την απήχηση που θα έχει μια παράσταση, πιστεύω πως δεν υπάρχει κάποια μαγική
συνταγή. Αν ένα κείμενο είναι καλογραμμένο, οι συντελεστές του έχουν καταθέσει σ’αυτό τις γνώσεις,
την εμπειρία, την ψυχή τους, αν αγγίζει το θεατή του σήμερα με όσα πραγματεύεται, αν του δίνει τροφή
για σκέψη, αν του ξυπνά συναισθήματα, αν του προσφέρει μια καθολική καλλιτεχνική εμπειρία, τότε ναι
θα έχει και απήχηση.
Aπό την μια η κοινωνία έχει αλλάξει και έχει αποδεχθεί πράγματα, από
την άλλη η συμπεριφορά στο διαφορετικό, νομίζω δεν έχει αλλάξει και
πολύ, δε συμφωνείς;
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αρκετά βήματα και έχουν δοθεί πολλοί αγώνες για την αποδοχή της
διαφορετικότητας. Ωστόσο ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς, χρειάζεται να καλλιεργηθεί η ενσυναίσθηση, η
αλληλεγγύη, η παιδεία, ο σεβασμός, η αναγνώριση του κάθε ανθρώπου να είναι ελεύθερος να
εκφραστεί, να κάνει τις επιλογές του, να ζήσει με τον τρόπο που θέλει, με όποιον θέλει, να ντυθεί όπως
θέλει, να φάει ό,τι θέλει, να κάνει ή να μην κάνει οικογένεια και πολλά ακόμα. Όλα αυτά χρειάζεται να
καλλιεργηθούν από μικρή ηλικία. Η ελευθερία έκφρασης του κάθε ανθρώπου ειναι θεμελιώδες δικαίωμα.
Θλίβομαι με τα περιστατικά που βλέπω γύρω μου καθημερινά, τη βία, το ρατσισμό, τις γυναικοκτονίες,
την καταπάτηση ανθρώπινων δικαιωμάτων και αξιών, τους πολέμους, την ανέχεια, την κακομεταχείρηση
και εκμετάλλευση των ζώων και η λίστα μπορεί να συνεχίσει για ώρα. Ωστόσο επιλέγω με τον τρόπο
που μπορώ να βοηθήσω όσο περισσότερο γίνεται όχι μόνο μέσα από μια οθόνη κινητού, αλλά να
συντελέσω εμπρακτα στην αλλαγή κι έχω ελπίδα ότι θα μάθουμε από τα τόσα λάθη, ότι θα γίνουμε
καλύτεροι σαν άνθρωποι, ότι θα καταφέρουμε να αφήσουμε μια κοινωνία καλύτερη στις επόμενες γενιές.
Ποιά είναι τα επόμενα σχεδιά σου και οι προοπτκές που θα ήθελες να
πραγματοποιήσεις;
Στα επόμενα σχέδια μας σα Θέατρο ‘Οψεις, είναι η περιοδεία της “Αδαμαντίας” σε περισσότερες σκηνές
και πόλεις της Ελλάδας, η επανάληψη της παράστασης “Ασυμβίβαστη Ευτυχία” στην Αυλή του θεάτρου
και την εξωτερική μας σκηνή, η επιλογή έργου για την Παιδική σκηνή και την καλοκαιρινή περιοδεία, οι
καθιερωμένες παρουσιάσεις παραστάσεων του Δημιουργικού Εργαστηρίου Θεάτρου, το καλοκαιρινό
εργαστήρι τεχνών “Summer Lab” και η πραγματοποίηση του Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού
Μήκους “KISFFO” (Karditsa International Short Film Festival), το οποίο αναβλήθηκε το Σεπτέμβρη λόγω
του κυκλώνα Daniel, που προκάλεσε καταστροφές τόσο στο θέατρο μας στην Καρδίτσα, όσο και σε
ολόκληρη τη Θεσσαλία. Κλείνοντας, θέλω να ευχαριστήσω το kalitheasi.gr για τη φιλοξενία του. Σας
περιμένουμε με χαρά στην “Αδαμαντία” το Σάββατο 20/1 στις 9.00 μ.μ. και την Κυριακή 21/1 στις 8.00
μ.μ. στο Αμφιθέατρο Μιλτιάδης ‘Εβερτ στην Τεχνόπολη (Πειραιώς 100). Πληροφορίες-Κρατήσεις στο
τηλ.6985013961.
Η Βασιλική Μακρή μιλάει στο Νίκο Ελευθερίου με αφορμή την παράσταση "Αδαμαντία"!