Ο Γιανούλης Χαλεπάς, η ασκητική μορφή της ελληνικής γλυπτικής που κάποιοι τον αποκάλεσαν «Ροντέν της Ελλάδας» και κάποιοι άλλοι «άγιο, τρελό και καταραμένο καλλιτέχνη», συναντά το σκηνοθετικό βλέμμα της Αργυρώς Χιώτη και τη γραφή του TheBoy. Μια βουτιά στα άδυτα μιαςκαλλιτεχνικής ιδιοφυΐας μέσα από μια παράσταση (αλλά και μια ταινία μικρού μήκους, μια έκθεση και μια έκδοση).

«Ίσως τελικά να είχες δίκιο και να ήταν καλύτερο να μην είχα ονειρευτεί το άγαλμα που θα έσωζε τον κόσμο».

Η ζωή και το έργο του γλύπτη Γιανούλη Χαλεπά γίνονται σύγχρονη μουσική τραγωδία, ένα ονειρικό αφήγημα για τον άνθρωπο που συντρίφτηκε στη νιότη του και αναγεννήθηκε δημιουργικά στην πλήρη ωριμότητά του.ΗΣτέγημεταμορφωμένη για τις ανάγκες τις παράστασηςΧΑΛΕΠΑΣ: αληθινά δέντρα ξεφυτρώνουν πάνω στη σκηνή, ανάμεσα στα καθίσματα καισε όλα ταεπίπεδα της Κεντρικής Σκηνής, όπου γιορτάζεται η άγρια φύση ενός μοναδικού δημιουργού, από τις 10 έως τις 27 Φεβρουαρίου.

Από τη γέννησή του στον Πύργο της Τήνου μέσα στα μάρμαρα και στις σκόνες του πατρογονικού εργαστηρίου έως τη θρυλική Κοιμωμένη στο Α΄Νεκροταφείο. Κι από την κατάρρευση, τον ψυχιατρικό εγκλεισμό και την πολύχρονη απομόνωση στα βουνά του νησιού έως την πνευματική αφύπνιση και την ορμητική αναγέννηση που τον καθιέρωσε στα γεράματα. «Ο νέος (γέρος) Χαλεπάς ξεπέρασε τον παλιό (νεαρό)» έλεγε ο ίδιος.

Μέσα από τις αισθήσεις του ονείρου, η Αργυρώ Χιώτη περπατά τον δύσβατο δρόμο του γλύπτη, ανάμεσα στη σιωπή και στο παράλογο, στην αδράνεια και στη δημιουργία, παραδίδοντας μια σύγχρονη μουσική τραγωδία σε λιμπρέτο του TheBoy, μουσική του Jan Van, σκηνικό χώρο της Έφης Μπίρμπα και με μια εξαιρετική ομάδα ερμηνευτών.Ο Σίμος Κακάλας και ο Αντώνης Μυριαγκόςστους ρόλους του καλλιτέχνη και της σκιάς, του σάτυρου και του δαιμόνιού του, και οι Χαρά Κότσαλη, Γιώργος Νικόπουλος, Δημήτρης Σωτηρίου, Αργυρώ Χιώτη και Τζωρτζίνα Χρυσκιώτη σε ρόλους κομβικώνπροσώπων της ζωής του.

Ο βιότοπος του ΧΑΛΕΠΑ, ένα ιδιότυπο θερμοκήπιο με διάσπαρτα δέντρα που εκτείνεται εντός και εκτόςσκηνής, διασαλεύει την αίθουσα, δημιουργώντας έναν φυσικό κυπαρισσώνα–που θα μεταφυτευτεί μετά το τέλος των παραστάσεων σε διάφορα πάρκα της Αθήνας.Και όλα μέσα σε ένα ηχητικό τοπίο που διαφεντεύουν ο άνεμος της Τήνου, η βοή και ο ήχος του λαξεύματος των μαρμάρων, καρφιτσωμένα στον νου του Χαλεπά,να ξυπνούν τους εφιάλτες και τα όνειρά μας.

«Τι είναι μια ψυχική κατάρρευση σήμερα; Πόσοι άνθρωποι γύρω μας –δες και μέσα στην πανδημία του Covid– δεν μπορούν να διαχειριστούν την “κανονικότητα”;», αναρωτιέται η Χιώτη. «Βλέπεις τη ζωή του Χαλεπά: τα πάντα κρέμονταν από μια κλωστή. Και το βλέπεις κι εσύ στη ζωή σου, τι σημαίνει να βρεθείς σε μια αδύναμη στιγμή και τι σημαίνει να σου πει κάποιος: “Έλα, μπορείς”.»

Παράλληλες δράσεις

Λίγες μέρες πριν, στις 2 Φεβρουαρίου, στις 21:00, κάνει πρεμιέρα στο Onassis Channel στο YouTube η μικρού μήκους ταινία ΧΑΛΕΠΑΣ, διά χειρός The Boy και Αργυρώς Χιώτη. Η ταινία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο καλλιτεχνικής υποτροφίας έρευνας και ανάπτυξης της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Στο διάστημα της έρευνας ηκαλλιτεχνική ομάδα ταξίδεψε στο άγρια μαγευτικό τοπίο του κυκλαδίτικου νησιούτης Τήνου, όπου βούτηξε στο σύμπαν του θρυλικού καλλιτέχνη,παράγοντας μια πρώτη εκδοχή του λιμπρέτου, τις πρώτες παρτιτούρες και την ταινία μικρού μήκους, με πρωταγωνιστές τον Σίμο Κακάλα, τη Μαρία Πανουργιά και τηνΤζωρτζίνα Χρυσκιώτη.

Παράλληλα, το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ., σε συμπαραγωγή με το Onassis Culture, εγκαινιάζει στις 18 Φεβρουαρίου 2022 την έκθεση: «Γιανούλης Χαλεπάς: Δούναι και Λαβείν». Αφετηρία της μεγάλης έκθεσης-ρετροσπεκτίβας στη ζωή και το έργο του καλλιτέχνη(επιμέλεια Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά, σχεδιασμός Παύλος Θανόπουλος) είναι η πρόσφατη απόκτηση ενός σημαντικού συνόλου γλυπτών και σχεδίων από το Ίδρυμα Ωνάση –που συγκροτούν την πιο ολοκληρωμένη συλλογή για το έργο και τη ζωή του Χαλεπά, μεδημιουργίες της πρώτης, της δεύτερης και, κυρίως, της τρίτης περιόδου της καλλιτεχνικής του παραγωγής. Στην έκθεση θα παρουσιαστούν περισσότερα από 150 έργα (γλυπτά, σχέδια, κατάστιχα), από τηΣυλλογή Ιδρύματος Ωνάση και δάνεια από άλλους οργανισμούς, συλλέκτες και μουσεία. Η έκθεση στη Θεσσαλονίκη θα διαρκέσειέως και την Κυριακή 5 Ιουνίου 2022. Η συνοδευτική δίγλωσση έκδοση που θα είναι διαθέσιμη στη Στέγη, στο Τελλόγλειο και στα βιβλιοπωλεία είναι μια παραγωγή του τμήματος Εκδόσεων του Ιδρύματος Ωνάσησε σχεδιασμό του Grid Office.

Λιμπρέτο: The Boy

Σύλληψη & Σκηνοθεσία: Αργυρώ Χιώτη

Μουσική Σύνθεση & Ηχητικός Σχεδιασμός: JanVanAngelopoulos

Σκηνικό & Κοστούμια: Έφη Μπίρμπα

Σχεδιασμός Φωτισμών: Τάσος Παλαιορούτας

Σωματική προετοιμασία: Χαρά Κότσαλη

Συνεργασία στις πρόβες (ερμηνεύτρια): Αλίκη Στενού

Καλλιτεχνικός συνεργάτης: Ευθύμης Θέου

Α΄ Βοηθός σκηνοθέτριας: Κατερίνα Κώτσου

Βοηθός σκηνογράφου: Βάσια Λύρη

Βοηθός ενδυματολόγου: Αλέξανδρος Γαρνάβος

Β’ Βοηθός σκηνοθέτριας: Κωνσταντίνος Καρδακάρης

Ερμηνεύουν (με αλφαβητική σειρά): Σίμος Κακάλας, Χαρά Κότσαλη, Αντώνης Μυριαγκός, Γιώργος Νικόπουλος, Δημήτρης Σωτηρίου, Αργυρώ Χιώτη, Τζωρτζίνα Χρυσκιώτη

Εκτέλεση Παραγωγής: Μαρία Δούρου / VASISTAS

Μετάφραση υπερτίτλων στα αγγλικά: Ορφέας Απέργης

Ταυτόχρονος υπερτιτλισμός: Γιάννης Παπαδάκης

Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση

Συμπαραγωγή: ERTEmiliaRomagnaTeatro (Ιταλία)

H περιοδεία υποστηρίζεται από το πρόγραμμα«Εξωστρέφεια» της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση

Παραστάσεις με υπέρτιτλους στα αγγλικά: Πέμπτη 10/02, Παρασκευή 11/02, Σάββατο 12/02, Κυριακή 13/02, Παρασκευή 18/02, Σάββατο 19/02, Κυριακή 20/02, Κυριακή 27/02

ΧΑΛΕΠΑΣ προσβάσιμος σε όλους, σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Οργανισμό liminal:

Οι παραστάσεις στις 24, 25 και 26 Φεβρουαρίου θα παρουσιαστούν σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας σε συνεργασία με τον πολιτιστικό οργανισμό liminal.

• Διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα και Ελληνικός Υπερτιτλισμός για Κωφά και βαρήκοα άτομα
• Ακουστική Περιγραφή για άτομα με οπτική αναπηρία

Στέγη Ιδρύματος Ωνάση

Συγγρού 107

10 – 27 Φεβρουαρίου 2022

Κεντρική Σκηνή

Παραστάσεις: Τετάρτη έως Κυριακή 20:30

Διάρκεια παράστασης: 75 λεπτά